Permanente tentoonstelling


Museum Het Spinozahuis vertelt het verhaal van Spinoza, van zijn leven en zijn denken. Voorwerpen en afbeeldingen geven inzicht in de cultuurhistorische context. Topstuk is de reconstructie van de bibliotheek van Spinoza, waar zo’n 140 boeken je terugvoeren naar zijn tijd.

Kom op bezoek bij Spinoza en…

  • Leer meer over de afkomst, opvoeding en opleiding van Spinoza
  • Ontdek waarom Spinoza een van de meest relevante filosofen ter wereld is
  • Bezoek de gereconstrueerde boekenverzameling die Spinoza naliet
  • Ontdek hoe Spinoza lenzen sleep in de 17e-eeuw
  • Volg de vogelhuisjesroute in de tuin met informatie over het gedachtegoed van Spinoza
  • Leer de bijzondere geschiedenis van het Spinozahuis kennen
  • Sta oog in oog met verschillende portretten van Spinoza
  • Ontdek welke wereldberoemde gasten hier zijn geweest
Vogelhuisjesroute Het Spinozahuis
De vogelhuisjesroute in de tuin
Lenzenslijp machine Het Spinozahuis
Lenzenslijp machine

Spinoza: een tweede generatie immigrant

Benedictus de Spinoza (1632 – 1677) wordt in Amsterdam geboren. Als zoon van uit Portugal gevluchte joodse ouders, krijgt hij een joods-religieuze opvoeding. Spinoza heeft kritiek op joodse tradities en beschouwt de Tenach (Hebreeuwse Bijbel) als een product van de menselijke geest. Als Spinoza 23 jaar is, doet de joodse gemeente hem in de ban en mag hij geen contact meer hebben met zijn familie.

Spinoza als baken van vrijheid en verlichting

In 1661 verhuist Spinoza naar Rijnsburg. Hier werkt hij voor het eerst zijn ideeën uit. Hij slijpt lenzen voor optische instrumenten, bijvoorbeeld voor telescopen en legt de basis van zijn magnum opus, de Ethica.

Spinoza ontwikkelt een revolutionaire visie op de Rede (het verstand), op God en op de mens en diens geluk. Democratie, vrijheid van geloven en van meningsuiting zijn randvoorwaarden voor de individuele vrijheid, en voor vrede en welvaart in de staat. Autoriteiten staan in dienst van de burgers over wie zij regeren. Wereldlijk gezag staat boven het kerkelijk gezag. Spinoza’s ideeën vormen de basis van de latere Verlichting en zijn ook vandaag de dag nog uiterst relevant.

Spinoza’s bibliotheek: uniek in de wereld

Na zijn overlijden in 1677 worden Spinoza’s bezittingen, waaronder zijn boeken­ver­zame­ling, verkocht. De lijst met verkochte items wordt in 1888 teruggevonden in het Haags Gemeentearchief en vormt bij de oprichting van de Vereniging het Spinozahuis in 1897 de basis voor de reconstructie van zijn bibliotheek. Van de circa 160 boeken op de lijst heeft Museum Het Spinozahuis ongeveer 140 overeenkomende exemplaren weten te vinden. Een overzicht van de collectie vindt u hier.

De kamer met de bibliotheek, de boekerij.
Bibliotheekkamer
Gevelsteen Het Spinozahuis
Gevelsteen

Het Spinozahuis

Museum Het Spinozahuis is gevestigd in het huis waarin Spinoza in 1661 zijn intrek nam, na zijn vertrek uit Amsterdam. Het huis is een van de sleutelstukken van de Canon van de Nederlandse geschiedenis en is een cultuurhistorische parel.

Op zoek naar de bouwhistorie

In de loop der eeuwen is het gebouw meerdere keren bouwkundig aangepast. Vele sporen daarvan zijn nog zichtbaar. In het plafond is de plaats van vroegere scheidingswanden bijvoorbeeld nog zichtbaar, en de plaatsing van ramen en een kelder wijzen op de eerdere aanwezigheid van een opkamer. Zo zijn er nog meer interessante overblijfselen zichtbaar van eerder en ander gebruik van het huis. Het huis biedt een rijkdom aan interessante details voor liefhebbers van historische gebouwen.

Oude ansichtkaart Het Spinozahuis